Không để thanh niên "cô đơn" trên mạng

Trong hai ngày 11 và 12-4, Báo Quân đội nhân dân đăng vệt bài phản ánh nội dung cuộc tọa đàm “Công tác thông tin tuyên truyền góp phần ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận thanh niên hiện nay”.

Đông đảo bạn đọc, trong đó có các văn nghệ sĩ, trí thức đã bày tỏ sự đồng tình với vấn đề mà Báo Quân đội nhân dân nêu, đồng thời tiếp tục đóng góp nhiều ý kiến đề nghị Đảng, Nhà nước cũng như toàn xã hội cần quan tâm hơn nữa đến thanh niên, không để thanh niên phải tiếp xúc với các luồng văn hóa xấu độc khi tham gia mạng xã hội. Chúng tôi trân trọng giới thiệu một số ý kiến tiêu biểu:

Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long: Tổ chức Đoàn cần "làm bạn trên mạng" với thanh niên.

Là nghệ sĩ, tôi thường xuyên sử dụng mạng xã hội để nhận sự góp ý của người hâm mộ. Qua đó, tôi nhận thấy thanh niên Việt Nam tham gia mạng xã hội rất đông. Theo một số liệu thống kê của Trung ương Đoàn thì hiện có 92% thanh niên Việt Nam sử dụng mạng xã hội. Đáng chú ý là khi bạn tham gia mạng xã hội, sẽ gặp phải những lời chào mời đầy hấp dẫn và cám dỗ. Nhẹ là những lời mời mọc xem-nghe-đọc văn hóa phẩm đồi trụy, xấu độc; nặng hơn thì mời tiếp xúc với các thế lực phản động, phá hoại đất nước, cùng rất nhiều lời chào mời tham gia hội này, nhóm kia, thậm chí có khi họ tự ý điền tên người dùng mạng xã hội vào các hội, nhóm bất kể chủ tài khoản có đồng ý hay không.

Thanh niên ở đâu thì tổ chức Đoàn phải có mặt ở đó. Vì lẽ đó, tôi cho rằng nhất định tổ chức Đoàn phải tổ chức, tập hợp thanh niên trên mạng xã hội, không thể để thanh niên “cô đơn” trên mạng. Trong vài năm trở lại đây, công tác Đoàn đã có nhiều đổi mới nhưng vẫn còn rất ít sự tương tác với thanh niên thông qua hình thức ứng dụng công nghệ thông tin. Trong khi đó, sự phát triển của mạng xã hội trong thời đại kỹ thuật số đang đòi hỏi phương thức tập hợp, giáo dục thanh niên phải thay đổi cả về nội dung lẫn hình thức. Thanh niên sử dụng mạng xã hội tức là họ đang tham gia vào quá trình hội nhập toàn cầu. Giá trị mà các mạng xã hội đem đến cho thanh niên là không thể phủ nhận nhưng tác động từ mặt trái của mạng xã hội cũng ẩn họa khó lường. Họ có thể phải tiếp xúc với nhiều loại lừa đảo, phản động. Cho nên, tổ chức Đoàn, hội cần thường xuyên xuất hiện trên mạng để kịp thời chia sẻ, hỗ trợ thanh niên, để cái tốt, cái thiện đồng hành với thanh niên trên mạng xã hội.

Anh Dương Trọng Phúc, Phó giám đốc Nhà Văn hóa Sinh viên TP Hồ Chí Minh: Hai nguyên tắc cho sinh viên khi dùng mạng xã hội

Chúng ta không thể phủ nhận những lợi ích mà mạng xã hội đã mang đến cho con người hiện nay, như giúp ích cho công việc, tìm kiếm thông tin, thiết lập các mối quan hệ cá nhân hay giải trí... Tuy nhiên, nó cũng chứa đựng nhiều nguy cơ, rủi ro tiềm ẩn có thể ảnh hưởng xấu tới công việc, mối quan hệ cá nhân và cuộc sống, nhất là đối với sinh viên. Mạng xã hội đã khiến nhiều sinh viên sao nhãng việc học tập, mất đi quỹ thời gian tự học, tham gia vào sân chơi không lành mạnh. Mạng xã hội còn tiềm ẩn nguy cơ khi những thông tin, nội dung, hình ảnh riêng tư được đưa lên để chia sẻ với người thân, bạn bè, nhưng vô tình bị kẻ xấu lợi dụng và sử dụng vào mục đích xấu, hoặc là người sử dụng mạng xã hội chưa có ý thức, vô trách nhiệm trong việc đưa thông tin không tốt lên mạng gây ảnh hưởng xấu đến suy nghĩ của sinh viên...

Không có giải pháp nào hiệu quả và tối ưu hơn để khắc phục những mặt trái nêu trên từ chính công tác quản lý của cơ quan chức năng và sự nhận thức, mục đích của người sử dụng mạng xã hội. Theo tôi, sinh viên khi sử dụng mạng xã hội nên tôn trọng hai nguyên tắc: Một là, “Gạn đục khơi trong” để biết chọn người kết bạn, chọn group để tham gia, chứ không thể tùy tiện kết bạn trên mạng xã hội, không vội vàng đăng status, chia sẻ, like, trước khi vấn đề chưa được kiểm chứng một cách kỹ lưỡng. Đồng thời với đó là sinh viên phải đọc thêm, nghe thêm, hiểu thêm để xây dựng bản lĩnh cho chính mình. Hai là, phải biết lên tiếng cho cái tốt. Với những trang mạng xấu, những thông tin xấu, chúng ta không cần phải làm động tác chia sẻ lại rồi viết status để phản ứng, dù phản ứng của chúng ta là bài trừ nó. Nếu chúng ta chia sẻ thì có thể nhiều người sẽ đọc và biết về thông tin này nhiều hơn, vô tình ta tiếp tay cho kẻ xấu. Hãy hủy kết bạn với những người thường đăng thông tin xấu, hãy ngừng like những trang mạng cung cấp thông tin xấu và biết lên tiếng cho cái tốt. Chẳng hạn, sinh viên thấy một cảnh sát giao thông giúp người dân qua đường, một anh bộ đội giúp dân, một bạn sinh viên vượt khó học giỏi…, hãy chia sẻ trên trang mạng xã hội của mình, và báo chí (nếu cần thiết) để cái tốt không ngừng lan tỏa.

Có người đã nói rằng “Cái xấu hoành hành, một phần là do những người tốt không lên tiếng”. Tôi tin rằng, trong xã hội thông tin này, nếu sinh viên xây dựng bản lĩnh tốt, nắm vững công cụ hữu ích từ mạng xã hội sẽ đủ sức “đề kháng” với những thông tin xấu độc.

Tiến sĩ Lê Hải, Bí thư Đoàn Thanh niên Tạp chí Cộng sản: Bồi dưỡng cách ứng xử trên mạng cho thanh niên

Thực tế hiện nay cho thấy, cần phải phát huy vai trò của chính đội ngũ cán bộ, đảng viên trẻ trên mạng xã hội, vì đây là những người có trình độ, có bản lĩnh và có trách nhiệm với thanh niên. Các cơ quan, đơn vị cần chú trọng tổ chức những lớp bồi dưỡng kiến thức về cách ứng xử, cách sử dụng các biện pháp kỹ thuật trên môi trường mạng cho thanh niên thuộc cơ quan, đơn vị mình quản lý để giúp họ có nhận thức đúng đắn, bản lĩnh chính trị vững vàng cùng văn hóa ứng xử phù hợp trên môi trường Social Media (truyền thông xã hội, mạng xã hội). Hiện nay, rất ít cơ quan, đơn vị, tổ chức coi trọng việc bồi dưỡng, đào tạo kiến thức, kỹ năng về sử dụng Social Media, tạo khoảng trống rất lớn khiến cho những tác động tiêu cực của Social Media có điều kiện tán phát, gây những hậu quả khó lường.

Tôi nghĩ cần sớm ban hành văn bản hướng dẫn thi hành Luật An toàn thông tin mạng, theo đó chú trọng quản lý thị trường cung cấp các ứng dụng và dịch vụ trên Social Media, có chính sách đầu tư hoặc hỗ trợ đối với các sản phẩm, dịch vụ có chất lượng cung ứng trên các loại hình Social Media mang thương hiệu Việt Nam có tính bảo mật quốc gia; sử dụng biện pháp kỹ thuật can thiệp loại bỏ các trang, diễn đàn mang tính phản động… Chỉ đạo đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả việc thực thi trong thực tiễn một số văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị định số 72/2013/NĐ-CP, như: Thông tư số 09/2014/TT-BTTTT, quy định chi tiết về hoạt động quản lý, cung cấp, sử dụng thông tin trên trang thông tin điện tử; Thông tư số 24/2014/TT-BTTTT, quy định chi tiết về hoạt động quản lý, cung cấp và sử dụng trò chơi điện tử trên mạng. Đặc biệt, cần đẩy mạnh việc kiểm soát thị trường game, xử phạt nghiêm các nhà cung cấp game nhập ngoại bạo lực và đồi trụy, hỗ trợ việc sản xuất game Việt có chất lượng, hàm lượng trí tuệ và tính giáo dục. Cần xây dựng chế tài phù hợp với thông lệ quốc tế đối với ứng dụng, phương tiện truyền thông xã hội nước ngoài cung cấp dịch vụ cho người sử dụng tại Việt Nam; kiên quyết xử lý tội phạm và các hình thức phạm tội trên không gian ảo xuyên biên giới.