Ngạn ngữ có câu: “Uốn lưỡi bảy lần trước khi nói” để nhắc
nhau phải thận trọng trong phát ngôn. Nhưng trong thời đại bùng nổ thông tin,
nhất là trước tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, tình trạng
phát ngôn bừa bãi diễn ra khá phức tạp.
Không chỉ đơn giản là nói cho sướng miệng, đáng ngại nhất là
tình trạng phát ngôn bừa bãi, tung tin thất thiệt, bóp méo sự thật, vu khống,
đặt điều nhằm ý đồ xấu, hoặc xuất phát bởi động cơ cá nhân, sự ích kỷ trong lối
sống... Tình trạng trên càng trở nên nguy hiểm khi không ít người mắc bệnh a
dua, hùa theo những phát ngôn bừa bãi ấy. Căn bệnh này sẽ càng trở nên nguy
hiểm khi các thế lực thù địch, phản động lợi dụng để xuyên tạc, bóp méo sự
thật, kích động, mua chuộc, lôi kéo tập hợp lực lượng chống phá Đảng, Nhà nước
và nhân dân ta.
A dua - căn bệnh trầm kha trong cộng đồng
Theo Đại từ điển tiếng Việt, thói a dua được hiểu là hùa
theo, bắt chước... (tất nhiên chỉ hùa theo cái xấu, cái tiêu cực, sai trái thì
mới được gọi là a dua). Ở đây chúng ta cần phân định cho rõ việc ủng hộ, giúp
đỡ cái mới, cái tốt, cái tích cực với a dua hùa theo những cái xấu, cái tiêu
cực. Bệnh a dua đã có từ rất lâu. Trong xã hội hiện đại, trước sự nhiễu loạn
của truyền thông, nhất là mạng xã hội (MXH) thì căn bệnh a dua ngày càng trở
nên trầm trọng. Rõ nhất là tình trạng trong khi đại đa số người dân luôn tích
cực lao động, học tập, tìm tòi, sáng tạo để vượt khó vươn lên trong cuộc sống
thì có một bộ phận không chịu động não mà a dua, học đòi, chạy theo những lối
suy nghĩ, mốt làm ăn, phong cách sống mà họ cho đó là “thời thượng”. Đặc biệt
trong giới trẻ hiện nay, thói a dua là thói bắt chước, đua đòi theo những giọng
điệu, những trào lưu, những phong cách sống lai căng, quái dị, ngày càng rõ
nét.
Người mắc bệnh a dua là những người không nói ra, không viết
ra từ nhận thức, quan điểm, chính kiến của cá nhân mình mà theo đuôi, phụ họa
theo cách nhìn nhận, quan điểm của người khác. Mặc dù quan điểm, nhận thức của
mỗi người có đúng, có sai, nhưng nhiều người a dua mà không cần suy xét đến
tính đúng sai, đạo lý và pháp lý mà nhìn nhận mọi chuyện cho ngọn ngành, thấu
đáo và nhân văn. Những người như thế chẳng khác nào họ đang nhắm mắt chạy theo,
hùa theo kẻ xấu một cách mù quáng. Cụ thể là hùa theo, phụ họa theo những suy
nghĩ, phát ngôn, hành động của đám đông. Bởi thế, người mắc bệnh a dua sẽ đánh
mất mình một cách nhanh chóng và dễ dàng nhất. Hay nói cách khác, khi đã mắc
bệnh a dua, con người tức khắc đánh mất lòng tự trọng, ý thức tự tôn của mình.
Thực chất a dua xét cho cùng là bệnh của kẻ yếu hèn, của kẻ xu nịnh "gió
chiều nào che chiều ấy". Dễ nhận thấy bệnh a dua chỉ xuất hiện ở những kẻ
yếu cả về phẩm chất và trình độ, năng lực. Chính sự hèn yếu đã đẩy kẻ mắc bệnh
a dua đến chỗ thiếu tự tin, thiếu bản lĩnh và lệ thuộc vào người khác, bị người
khác thao túng, nhưng không tự biết mà cứ lao vào tung hô xem những người đó
nói gì cũng là lẽ phải. Cứ như thế, từng bước kẻ mắc bệnh a dua sẽ mất khả năng
nhìn nhận, suy xét các vấn đề, nhất nhất "ăn theo nói leo" , bất luận
lời nói, hành động của họ đúng-sai.
Trong cuộc sống, bệnh a dua xuất hiện ở mọi lúc, mọi nơi,
mọi ngõ ngách từ cách ăn mặc, đi đứng, phát ngôn. Những người mắc bệnh a dua
không phân biệt được đúng-sai, hay-dở, cứ thấy người ta sao thì mình theo vậy.
Chính sự theo đuôi mù quáng của những kẻ mắc bệnh a dua đã làm cho cái xấu, cái
sai nhỏ bị loang rộng, đẩy lên và hậu quả thật khôn lường. Trong thời đại Cách
mạng công nghiệp lần thứ tư, khi thói a dua được lợi dụng một cách tinh vi, rất
có thể sẽ trở thành phương pháp tập hợp, lôi kéo lực lượng rất nguy hiểm.
Một trong những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị,
đạo đức lối sống, được Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII chỉ ra, đó là căn bệnh
a dua với biểu hiện cụ thể là: “Phụ họa theo những nhận thức lệch lạc, quan
điểm sai trái”. Đúng như nhận định của Ban Chấp hành Trung ương, những năm qua,
trên MXH xuất hiện nhiều thông tin sai trái, xuyên tạc, bịa đặt, bóp méo, thổi
phồng mà không ít đảng viên và một bộ phận nhân dân đã đọc, đã nghe nhưng không
phân biệt được đúng-sai, hay-dở mà nhiều người đã có biểu hiện dao động, mất
lòng tin, dẫn tới hùa theo và xa hơn là “tự diễn biến”, "tự chuyển
hóa", suy thoái về tư tưởng chính trị.
Nhận thấy rõ khả năng có thể lợi dụng thói a dua để khai
thác, tổng hợp thông tin từ đó xuyên tạc, bóp méo, thổi phồng nhằm đánh lừa dư
luận; kích động, lôi kéo, tập hợp lực lượng, nên những phần tử phản động, thù
địch triệt để lợi dụng căn bệnh này để chống phá Đảng, Nhà nước ta. Những thông
tin chưa được kiểm chứng, những thông tin sai trái từ phát biểu bừa bãi của một
số nhân vật và những người a dua, hùa theo trên MXH được các thế lực thù địch
tổng hợp, nhào nặn nhằm tạo ra thông tin mà nghe qua người ta dễ lầm tưởng là
có cơ sở khách quan, sau đó họ từng bước cài vào những thông tin xuyên tạc, bịa
đặt, thổi phồng, bóp méo nhằm đánh lừa dư luận, chống phá Đảng và Nhà nước ta.
Họ triệt để khai thác thế mạnh của internet và MXH để lan truyền những thông
tin sai trái, bịa đặt, xuyên tạc sự thật thu lượm từ những người phát ngôn bừa
bãi, từ những kẻ a dua, “ăn theo nói leo” làm cho đúng sai, thật giả lẫn lộn,
khiến dư luận hoang mang. Những người hay phát biểu bừa bãi, những kẻ hay a dua
hùa theo những phát ngôn bừa bãi trở thành đối tượng để các thế lực thù địch dụ
dỗ, mua chuộc, kích động, lôi kéo và khống chế, nhằm phục vụ mưu đồ thâm độc
của chúng.
Âm mưu lợi dụng những người phát ngôn bừa bãi, những kẻ a
dua “ăn theo nói leo” để chống phá cách mạng Việt Nam của các phần tử phản
động, thù địch ngày càng tinh vi, phức tạp. Chúng tranh thủ hà hơi tiếp sức,
kích động và sử dụng những đối tượng có tư tưởng xét lại chống Đảng, những phần
tử cơ hội chính trị ngay trong nội bộ ta để chống phá. Trong đó, chúng tập
trung vào lôi kéo, tập hợp số cán bộ đã nghỉ hưu vào các câu lạc bộ, diễn đàn,
hội đoàn. Đặc biệt, chúng tranh thủ lôi kéo, kích động một bộ phận cán bộ, đảng
viên mất phương hướng, cơ hội chính trị, yếu kém bản lĩnh để móc nối câu kết
giữa bọn phản động ở nước ngoài với những phần tử bất mãn trong nước. Chẳng hạn
trong vụ gây rối ở Nghệ An, Hà Tĩnh và một số tỉnh miền Trung, từ những phát
ngôn sai trái của linh mục Nguyễn Đình Thục, tổ chức phản động Việt Tân, mà
điển hình là tên phản động Hoàng Đức Bình (một đối tượng nguy hiểm mang nặng dã
tâm cùng mưu đồ chống phá, gây bạo loạn hòng lật đồ Nhà nước Việt Nam) đã kích
động căn bệnh a dua trong giáo dân để hô hào, hùa theo, xuyên tạc, bóp méo về
diễn biến vụ việc, kích động giáo dân gây sức ép với chính quyền và cơ quan
chức năng địa phương. Tất nhiên Hoàng Đức Bình đã bị bắt và phải chịu trách
nhiệm trước pháp luật về những hành động của mình. Nhưng qua vụ việc này, phần
nào cho thấy tính chất nguy hiểm của căn bệnh a dua, đặc biệt là khi căn bệnh
này bị những phần tử phản động, thù địch lợi dụng.
Trị bệnh để ngăn chặn lợi dụng chống phá
Không để các thế lực thù địch, phản động lợi dụng căn bệnh a
dua để chống phá, trước hết chúng ta cần tìm cách chữa trị căn bệnh này. Công
việc cần thiết trước nhất cần nói đến đó là đẩy mạnh công tác tuyên truyền,
giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên và
nhân dân, giúp mọi người tham gia vào không gian mạng nhận diện đúng bản chất
và tính phức tạp, nhiễu loạn của các thông tin trên MXH. Mặt khác, cần tuyên
truyền để mọi người dân nhận thức rõ âm mưu, thủ đoạn lợi dụng căn bệnh a dua để
truyền bá những tư tưởng, quan điểm sai trái, kích động, lôi kéo, tập hợp lực
lượng hòng chống phá Đảng và Nhà nước ta của các thế lực thù địch, phản động.
Thông qua tuyên truyền, giáo dục nâng cao sức đề kháng và khả năng “miễn dịch”
cho mỗi người vẫn là giải pháp quan trọng, căn cơ để chúng ta từng bước khắc
phục căn bệnh a dua và âm mưu lợi dụng căn bệnh này để chống phá của các thế
lực thù địch.
Truyền thông xã hội nói chung, MXH nói riêng giống như “cái
chợ” và khi tham gia vào “cái chợ” ấy ta phải chấp nhận ở đó tất thảy mọi thông
tin: Tốt có, xấu có; đúng có, sai có; thuận chiều có và trái chiều có... Để
không biến mình thành kẻ a dua, theo đuôi, không đánh mất mình khi vào “chợ
thông tin” này, điều quan trọng hơn là chúng ta phải luôn giữ thế chủ động
thông tin. Trước mỗi sự kiện, vấn đề, nhất là những vấn đề phức tạp, nhạy cảm,
thông qua các phương tiện truyền thông chính thống, các cơ quan chức năng cần
cung cấp kịp thời, đầy đủ, chính xác những thông tin cần thiết đến người dân.
Thực tiễn cho thấy chủ động dẫn dắt, định hướng thông tin trên không gian mạng
là phương cách hữu hiệu để phòng ngừa những phát biểu bừa bãi và thói a dua vào
hùa nhằm mục đích xấu. Đi cùng với đó, mỗi chúng ta phải tự trang bị cho mình
những kiến thức cần thiết để phân biệt được đâu là thông tin đúng, đâu là thông
tin sai, đâu là thông tin không có cơ sở; đâu là thông tin hữu ích, thông tin
xấu độc...
Trong thế giới phẳng, mỗi người chúng ta cần hết sức cẩn
trọng trong mỗi phát ngôn, mỗi bài viết khi tung lên các phương tiện truyền
thông xã hội. Trước mỗi phát ngôn, mỗi hành vi, sự việc nghe được, bắt gặp
trong đời sống, mỗi người chúng ta trước khi bày tỏ thái độ, quan điểm cần có
sự suy xét, nhìn nhận và lý giải cho thấu đáo, để ứng xử nhân văn và không đánh
mất mình. Mặt khác, mỗi người bằng các công cụ có sẵn hoàn toàn có thể điều
tiết được các mối quan hệ của mình trên MXH để sàng lọc, chia sẻ, bình luận
trong chừng mực nhất định. Khi mọi người tỉnh táo, sáng suốt trong sàng lọc
thông tin, nhận diện và ứng xử phù hợp trước những thông tin xấu độc thì các
thế lực thù địch không dễ bề lợi dụng để chống phá. Đây cũng chính là phương
cách để mỗi người chúng ta góp phần vào cuộc đấu tranh phòng, chống các quan
điểm sai trái trên không gian mạng.
bài viết rất hay, xin cảm ơn
Trả lờiXóa