VỊ TƯỚNG TRONG VAI CHIẾN SĨ TÌM HIỂU THỰC TẾ CHIẾN TRƯỜNG - CÓ 6 NGƯỜI EM RUỘT ĐỀU LÀ LIỆT SĨ

Sinh thời, Đại tướng Đoàn Khuê (1923-1999), nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, ít khi nói về chuyện riêng của gia đình mình.

Chuyện ông có 6 người em ruột: Đoàn Ngọc Anh, Đoàn Định, Đoàn Giao, Đoàn Văn Hà, Đoàn Cư, Đoàn Thị Tùng đều là liệt sĩ thì càng ít người biết.

Sau ngày ông mất, tên ông được đặt cho nhiều con đường ở các tỉnh thuộc Quân khu 5. Sở dĩ như vậy vì trong cuộc đời chiến đấu, ông gắn bó với Khu 5 gần một phần ba thế kỷ, từ thời làm Chính trị viên Trường Lục quân Trung học Quảng Ngãi rồi làm chính ủy nhiều trung đoàn và khi kết thúc kháng chiến chống Pháp là Phó chính ủy Sư đoàn 305.

Năm 1963, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta bước vào thời kỳ quyết liệt, ông được cử trở lại chiến trường với cương vị Phó chính ủy Quân khu 5. Ông đã cùng Bộ tư lệnh quân khu do đồng chí Chu Huy Mân đứng đầu thành lập các sư đoàn chủ lực Quân khu 5. Khu 5 trở thành địa phương “đi đầu diệt Mỹ” với những trận đánh, chiến dịch nổi tiếng.

Đại tá Huỳnh Phương Bá, nguyên Phó cục trưởng về chính trị, Bí thư Đảng ủy Cục Kinh tế Quân khu 5 kể về kỷ niệm với đồng chí Đoàn Khuê khi ở chiến trường Quảng Ngãi năm 1963: Để tìm hiểu thực tế chiến trường, đồng chí Đoàn Khuê xuống công tác dài ngày tại Tỉnh đội Quảng Ngãi. Ông về Hành Tín, một xã giáp ranh của huyện Nghĩa Hành, nơi diễn ra cuộc đấu tranh quyết liệt giữa ta và địch. Để bảo đảm cho chuyến đi an toàn, ông đóng vai chiến sĩ mang khẩu cạc-bin.

Các đồng chí khác mang súng ngắn và tiểu liên như bình thường. Khi gặp gỡ đồng bào, ông chỉ lắng nghe rồi trao đổi riêng với anh em vì nói chuyện lộ giọng Quảng Trị, đồng bào sẽ chú ý. Chuyến đi đã để lại cho ông nhiều suy tư, nhất là khi chứng kiến vườn tược hoang tàn, nhà cửa bị địch đốt phá, dân bị dồn về nơi khác. Hơn nửa năm sau, cơ quan chính trị tỉnh đội về lại Hành Tín ăn Tết với đồng bào.

Trong câu chuyện vui, bà con tiết lộ một tin mật: “Trước đây mấy tháng có một ông to lắm cũng về đây công tác”. Khi được hỏi vì sao biết là cán bộ to, mấy cụ già cười vui vẻ: “Ông cán bộ to khuôn mặt chữ điền, đôi mắt sáng, dáng dấp đạo mạo, phong thái đẹp đẽ, làm sao qua mắt chúng tôi được. Có điều dân ở đây một lòng với cách mạng, không ai xì xào lọt thông tin ra ngoài”.

Về sau, được biết “cán bộ to” đó là đồng chí Đoàn Khuê, dân làng càng thêm tự hào làng mình được đón một vị tướng về thăm.